7 Important Things to Check Before Investing in Any Share | कोणत्याही शेअरमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तपासायच्या 7 महत्त्वाच्या गोष्टी |

Table of Contents

शेअर बाजारात गुंतवणुकीपूर्वीच्या मूलभूत तयारीची गरज

शेअर बाजार हा चांगल्या परताव्यांसाठी मोठ्या प्रमाणावर आकर्षक ठिकाण मानला जातो. परंतु, जशी मोठी संधी आहे, तशीच जोखीमही आहे. अनेक वेळा गुंतवणूकदार कमी माहितीच्या आधारावर गुंतवणूक करतात, ज्यामुळे नुकसान होण्याची शक्यता अधिक असते. यासाठी, कोणत्याही शेअरमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी काही महत्त्वाच्या गोष्टींचा सखोल अभ्यास करणे अत्यंत गरजेचे आहे.

योग्य माहिती आणि योग्य तयारी असेल, तर शेअर बाजारातून चांगल्या परताव्याची संधी मिळू शकते. या लेखात आपण अशाच सात महत्त्वाच्या मुद्द्यांवर चर्चा करू, जे प्रत्येक गुंतवणूकदाराने शेअरमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तपासायला हवेत. हे मुद्दे गुंतवणुकीतील धोके कमी करून यशस्वी निर्णय घेण्यास मदत करतील.

1. चार्ट पॅटर्न (Chart Pattern):

शेअर खरेदी करण्यापूर्वी त्याचा चार्ट पॅटर्न तपासणे खूप महत्त्वाचे आहे. लॉंग-टर्म चार्ट पॅटर्न बघितल्यास, कंपनीचा शेअर कसा कामगिरी करत आहे हे कळते. जर चार्टमध्ये शेअर किंमत सातत्याने वाढत असेल, तर त्या शेअरमध्ये गुंतवणूक करणे फायदेशीर ठरू शकते.
तपास कसा करायचा?

गुगलवर कंपनीचे नाव व “शेअर प्राइस” टाइप करा.
“लॉंग-टर्म चार्ट” निवडा. जर चार्ट लेफ्ट टू राईट सरळ चढणाऱ्या रेषेत असेल तर त्या शेअरला चांगला मानले जाते.
तथापि, जर किंमत घसरत असेल तर अशा शेअरमध्ये गुंतवणूक टाळावी.
सोप्या पद्धतीने कळवा म्हणून चार्ट A आणि चार्ट B दाखवले आहे. चार्ट A हा लेफ्ट तो राइट वाढत चालेले आहे आणि चार्ट B लेफ्ट तो राइट वाढलेला कालांतराने डाउन होत चाललेला आहे.

2. प्रमोटर होल्डिंग (Promoter Holding):

प्रमोटर होल्डिंग म्हणजे कंपनीच्या संस्थापक किंवा मोठ्या भागधारकांकडे किती शेअर्स आहेत.
महत्त्व:

50% पेक्षा जास्त प्रमोटर होल्डिंग असल्यास, कंपनी सुरक्षित मानली जाते.
कमी प्रमोटर होल्डिंग असले तरी, कंपनी चांगली कामगिरी करत असल्यास ती गुंतवणुकीसाठी उपयुक्त ठरू शकते.
तपास कसा करायचा?
NSE च्या वेबसाइटवर जाऊन कंपनीचे नाव शोधा. “शेअरहोल्डिंग पॅटर्न” या पर्यायावर क्लिक करा. येथे प्रमोटर होल्डिंगची टक्केवारी पाहता येईल.

3. प्रमोटर प्लेज (Promoter Pledge):

जर प्रमोटर्सनी आपले शेअर्स बँकेत गहाण ठेवले असतील, तर ही बाब गुंतवणूकदारांसाठी धोकादायक ठरू शकते.
धोका का?

प्रमोटर्सनी घेतलेले कर्ज फेडू शकले नाही तर बँक त्यांचे शेअर्स विकू शकते, ज्यामुळे शेअरची किंमत मोठ्या प्रमाणात घसरण्याची शक्यता असते.
तपास कसा करायचा?
NSE च्या “शेअर होल्डिंग पॅटर्न” मध्ये, “प्लेज्ड शेअर्स” कॉलम तपासा.
25% पेक्षा कमी गहाण शेअर्स असल्यास, ती व्यवस्थापित स्थिती मानली जाते.

4. कंपनीवरचे कर्ज (Debt on the Company):

जास्त कर्ज कंपनीच्या नफ्यावर विपरित परिणाम करू शकते. कमी किंवा डेट-फ्री कंपन्या गुंतवणुकीसाठी चांगल्या मानल्या जातात.
तपास कसा करायचा?

गुगलवर कंपनीचे नाव टाइप करून “Balance Sheet Moneycontrol” शोधा.
कंपनीच्या एकूण कर्जाची माहिती तपासा.
जर कंपनीचे कर्ज सतत कमी होत असेल किंवा कर्ज शून्यावर असेल, तर ती कंपनी चांगली मानली जाते.

5. संस्थात्मक गुंतवणूकदारांची होल्डिंग (Institutional Holdings):

बडे संस्थात्मक गुंतवणूकदार (जसे म्युच्युअल फंड्स, फॉरेन इन्व्हेस्टर्स) ज्या कंपन्यांमध्ये गुंतवणूक करतात, त्या कंपन्या सहसा चांगल्या कामगिरीच्या असतात.
तपास कसा करायचा?

मनीकंट्रोलसारख्या वेबसाइट्सवर जाऊन शेअर होल्डिंग पॅटर्न तपासा.
कोणत्या म्युच्युअल फंड्स किंवा संस्थात्मक गुंतवणूकदारांनी शेअर्स खरेदी केले आहेत हे पाहा.
जर मोठ्या संस्थांकडून गुंतवणूक वाढत असेल, तर ती गुंतवणुकीसाठी सकारात्मक चिन्ह मानली जाते.

6. कंपनीची सखोल माहिती (About the Company):

कंपनीची पार्श्वभूमी, व्यवस्थापन, आणि कामगिरी जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.
तपास कसा करायचा?

गुगलवर कंपनीचे नाव टाइप करून “Wikipedia” जोडा.
विकिपीडिया किंवा कंपनीच्या अधिकृत वेबसाइटवरून माहिती मिळवा.
कंपनीचा इतिहास, उत्पादने, सेवा, आणि भागीदारीची माहिती तपासा. चांगल्या व्यवस्थापनाखाली असलेल्या कंपन्या भविष्यात चांगली कामगिरी करतात.

7. कंपनीचा व्यवसाय व भविष्यातील संभाव्यता:

कंपनी कोणत्या क्षेत्रात काम करते, ते क्षेत्र भविष्यात कितपत वाढीच्या शक्यतेत आहे हे तपासा.
उदाहरणार्थ:

IT, टेक्नोलॉजी, किंवा ग्रीन एनर्जी क्षेत्रातील कंपन्यांमध्ये वाढीची अधिक शक्यता असते.
महत्त्व:
कंपनीच्या उत्पादनांची मागणी भविष्यात वाढेल का?
कंपनीची स्पर्धात्मक स्थिती कशी आहे?

निष्कर्ष:

वरील सात मुद्द्यांची तपासणी केल्याशिवाय शेअर बाजारात गुंतवणूक करू नका. हे मुद्दे तुम्हाला योग्य गुंतवणुकीसाठी मदत करतील आणि जोखमी कमी करतील. शेअर बाजारात पैसा कमवायचा असेल, तर माहिती व अभ्यासावर भर द्या.

सूचना: गुंतवणूक करण्यापूर्वी तज्ञांचा सल्ला घ्या.

FAQ: शेअर बाजारात गुंतवणुकीपूर्वीची तयारी

१. शेअर बाजारात गुंतवणूक करण्यापूर्वी कोणती माहिती मिळवणे महत्त्वाचे आहे?

शेअर बाजारात गुंतवणूक करण्यापूर्वी या गोष्टींचा अभ्यास करा:

कंपनीचा इतिहास: कंपनीच्या पार्श्वभूमी आणि उत्पादने जाणून घ्या.
अर्थिक स्थिती: कंपनीच्या आर्थिक आरोग्याचे मूल्यांकन करा.
बाजारातील स्पर्धा: कंपनी इतर कंपन्यांच्या तुलनेत कशी कामगिरी करत आहे हे समजून घ्या.

२. कंपनीचा चार्ट पॅटर्न कसा तपासायचा?

कंपनीच्या शेअरचा चार्ट पॅटर्न तपासण्यासाठी:

गुगलवर कंपनीचे नाव आणि “शेअर प्राइस” शोधा.
दीर्घकालीन (लॉंग-टर्म) चार्ट पाहा.
जर चार्ट सातत्याने चढणारा (लेफ्ट टू राईट वर जाणारा) असेल, तर ती गुंतवणुकीसाठी चांगली संधी मानली जाते.

३. प्रमोटर होल्डिंग काय दर्शवते?

प्रमोटर होल्डिंग म्हणजे कंपनीच्या संस्थापकांकडे किंवा मोठ्या भागधारकांकडे असलेली शेअर्सची टक्केवारी.

५०% पेक्षा जास्त प्रमोटर होल्डिंग असल्यास, ती सुरक्षित मानली जाते.
प्रमोटर होल्डिंग कमी असली तरी, जर कंपनी चांगली कामगिरी करत असेल, तर गुंतवणूक फायदेशीर ठरू शकते.

४. प्रमोटर प्लेज म्हणजे काय?

जर प्रमोटर्सनी शेअर्स गहाण ठेवले असतील, तर ती जोखीम असते.

धोका: प्रमोटर्सनी कर्ज फेडू शकले नाही, तर शेअरची किंमत घसरू शकते.
२५% पेक्षा कमी प्लेज असेल, तर जोखीम कमी मानली जाते.

५. कंपनीवर असलेल्या कर्जाची माहिती कशी मिळवायची?

कंपनीच्या कर्जाची स्थिती तपासण्यासाठी:

गुगलवर कंपनीचे नाव आणि “Balance Sheet Moneycontrol” शोधा.
जर कंपनीचे कर्ज कमी होत असेल किंवा ती कर्जमुक्त असेल, तर ती चांगली गुंतवणुकीसाठी योग्य मानली जाते.